یادداشتی از منصور یوسفی دیگه‌سرائی

برگی فراموش‌شده از قیام امام حسین و حادثه‌ی کربلا

تالشان نیوز: دهه نخست محرم به پایان رسید اما داستان عاشورا و بررسی چرایی نهضت امام حسین هیچگاه به پایان نمی‌رسد.
برای معرفی شخصیت امام حسین و جایگاه او در بین مسلمانان نیاز به هیچ تعریف و تمجیدی نیست.
از آنجا که هیچ عبارتی نمی‌توان یافت تا بتوان به زیبایی شان و منزلت آن حضرت را در نزد مسلمانان توصیف کرد فلذا به توصیفی که پیامبر عظیم‌الشان اسلام در مورد ایشان و برادرش امام حسن فرموده‌اند بسنده می‌کنم: 《 این دو سرور جوانان اهل بهشت هستند 》.
اما بعد
آئین‌های ماه محرم گذشته از بررسی تاریخی و چگونگی پدید آمدن‌شان، نیازمند بررسی‌های دیگری هم هست – که اینک مجال پرداختن به آنها نیست – تا در مناسک و تعزیه‌ها به جای تمرکز بر شور به شعور و اهداف قیام آن حضرت هم توجه شود.


نگارنده معتقد است که نه تنها دستگاه خلافت به سرکردگی یزید در مواجهه با جگرگوشه پیامبر؛ انصاف و عدالت را رعایت نکرد بلکه سال‌هاست آگاهانه یا ناآگاهانه- والله اعلم – دوستداران و عاشقان امام حسین هم در این ایامِ سوگواری آنگونه که باید و شاید حرمت، انصاف و عدالت را در روایت حقایق و اتفاقات آن حادثه دردناک رعایت نمی‌کنند که شرح و بسط تمام آنها از حوصله این بحث خارج است!


این حقیقت تلخ خود بیانگر مظلومیت هر چه بیشتر امام حسین در طول تاریخ است!
ما در اینجا تنها به گوشه‌ی کوچکی از آنچه مغفول مانده‌است اشاره می‌کنیم تا شاید با استناد به آیه‌ی شریفه‌ی: 《 وَذَکِّرۡ فَإِنَّ ٱلذِّکۡرَىٰ تَنفَعُ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ 》 تلنگری باشد برای دوستداران و عاشقان آن حضرت برای بازنگری در تبیین اهداف قیام و تشریح آنچه اتفاق افتاده است.

درکتب تاریخی و روایی، صدا و سیما و همچنین از منابر و زبان وعاظ و مداحان به کرّات دیده/خوانده و شنیده‌ایم که در حادثه کربلا ۷۲ تن از یاران امام حسین به شهادت رسیده‌اند اما سالهاست که تنها نامِ عباس، زینب، علی‌اکبر، علی‌اصغر و طفلان مسلم را از زبان روایتگران می‌شنویم!


برای هر ذهن ِ پرسشگر و محققی این سوال پیش می‌آید که چرا ذکری از نام دیگر شهدای آن حادثه به میان نمی‌آید؟
آیا علل و دلایل خاصی برای خودداری از ذکر نام دیگر شهدای آن روز وجود دارد و یا بر حسب تصادف هر ساله نامشان در روایت داستان از قلم می‌افتد؟!


این در حالی‌ است که بعضا از اسب امام و شیر تعزیه، همچنین بارها و بارها از شِمر جنایتکار، یزید و دیگرانی که در کنار یزیدیان بودند، گفته می‌شود.
شاید دلیل خودداری از ذکر نام مابقی به دلیل کمبود وقت و نبود فرصت کافی باشد که در این‌صورت
توصیه می‌شود در هر شب از این دهه نام هفت نفر را آورده تا در ده روز بتوان از کلیه شهدای آن واقعه(هفتاد نفر) یادی کرد…
با کمی جستجو و تحقیق در منابع معتبر تاریخی می‌توان به بخشی از این پرسش پاسخ داد هرچند شاید کل ماجرا این نباشد.


مطالعه تاریخ نشان می‌دهد که اسامی بعضی از شهدای حادثه کربلا عبارتند از:
۱- فرزندان امام علی(برادرهای امام حسین) به نام‌های: ابوبکر، عمر، عثمان، عباس، عبدالله، جعفر و محمد
۲- فرزندان امام حسن(برادرزاده‌های امام حسین) به نام‌های: قاسم، عبدالله، ابوبکر و عمر……
به نظر می‌آید- والله اعلم- بخشی از پاسخِ پرسش بالا با نام آن عزیزان والامقام گره خورده‌باشد!


علی‌ایحال با توجه به اینکه در سال‌های اخیر تلاش زیادی صورت گرفته تا در مساجد و محله‌های سنّی‌نشین شهرستان، استان و کشور مراسم روز تاسوعا و عاشورا با شکوه هرچه تمام‌تر برگزار و در رسانه‌های محلی، استانی و کشوری هم پخش گردد

تا از این رهگذر انسجام، وحدت و یکپارچگی بین مذاهب به رخ بدخواهان و بداندیشان کشانده شود – بماند که هیچ مطالعه‌ای در مورد اثرات این اقدامات صورت نگرفته است و ممکن‌است خطر افراط‌گرایی و تنش‌های مدهبی را در این مناطق افزایش دهد – چه خوب است در کنارِ این حرکت نمادین، وحدت عملی را هم با ذکر نام دیگر شهدایی که سالهاست در تعزیه‌ها نام‌شان مغفول مانده است به گوش بداندیشان و بدخواهان برسانند تا هم تالیف قلوبی باشد بین برداران دینی‌تان و هم رعایت انصافی باشد در حق شهدای آن حادثه دردناک.


سخنم را با رهنمودی از قرآن به اتمام می‌رسانم:

《 فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ الله وَأُولَئِکَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ 》.